WDNMM 10: Ontzorgen
Alles wat ik schrijf stuur ik eerst langs Maria. Zij haalt de tekst door de mangel om ‘m fris wapperend aan de lijn te hangen, waarna ik ‘m opvouw en aan de opdrachtgever doorstuur. Is Maria er niet, dan vraag ik Edith. Ook senior tekstschrijver, zeer gerespecteerd, uitermate capabel, en flexplekhuurder bij ons op kantoor. Maar toen gebeurde er iets ergs. In een tekst van mij zette Edith al samenvattend een zinnetje dat luidde:
Met bedrijf X bent u in één keer ontzorgd.
Compleet ontzorgd
Ik viel van mijn stoel.
– Ontzorgen? Edith! Dat woord mag helemaal niet!
– Hoezo dan niet?
Hmm, dat wist ik niet. Niet precies in ieder geval. Ik wist wel hartstochtelijk zeker dat ontzorgen niet mocht.
Natuurlijk legde ik de kwestie meteen aan Maria voor en die was het volmondig met me eens: ontzorgen mag inderdaad niet.
Ik heb ontzorgen daarna in tekstschrijverskringen gegooid. De helft van mijn collega’s (en echt niet de minsten) zag het probleem niet, de andere helft vond ontzorgen net zo erg als handvatten of passie.
Het is een niet-bestaand woord, droeg Maria als verklaring voor onze weerzin aan.
Maar dat is helemaal niet relevant. Taal is juist zo geweldig omdat je nieuwe woorden kunt maken. Gisteren vertelde een student mij over zijn blog met categorieën als Cultuur, Binnenland, Nieuws en Sport. Krantig? vroeg ik. Ja, sprak de student, krantig. Het woord bestaat niet (hoewel, nu wel), maar iedereen weet direct wat het betekent. Handig.
Bestaat-niet is dus geen argument tegen ontzorgen. Het betekent dat je iemands zorgen wegneemt. Dat diegene niet de kans krijgt zich ergens zorgen over te maken, zelfs. Goed commercieel woord, zou je zeggen. Voor iedereen duidelijk.
Maar nee-nee-nee, het is en blijft een Woord Dat Niet Meer Mag. Waarom dan toch niet?
Misschien is de meest aannemelijke uitleg dat ontzorgen een lomp en lui woord is. Een begrip dat je ontslaat van de plicht precies te zeggen wat je dan doet. Met een groot gebaar veeg je al die zorgen eenvoudig onder tafel en dat is het dan. Maar ik heb het vermoeden dat er nog een betere reden is. Alleen weet ik niet welke.
Weet jij wel waarom ontzorgen verboden moet worden, of misschien waarom het juist wel een goed woord is, meld het hieronder. Wie weet laten we ons overtuigen.
Maar ik denk het niet.
Het woord ‘ontzorgen’ moet in de prullenbak, vindt @Kiezel (terecht). Vind jij het kunnen? Lees het nieuwste blog http://t.co/eVzXCv4ouN
Is het niet vooral een opstapeling van grammaticale problemen? Zorgen is geen werkwoord, het is hier bedoeld als ‘zich zorgen maken over’. ‘Zich ten doel stellen’ kan niet ‘doelen’ worden, en al helemaal niet ‘ontdoelen’. En ‘ont-‘ als prefix is misschien niet eens een ontkenning (ontvouwen, ontlopen), dus zou het ‘onzorgen’ moeten zijn. (En vanaf vandaag: ondoelen).
Volgens mij wordt ‘ont’ hier wel degelijk als ontkenning gebruikt. Neem nu het werkwoord lopen en de variaties hierop: toelopen, weglopen, belopen, overlopen, verlopen, ontlopen. Ze geven allemaal een beweging aan van A naar B (zonder dat dit fysieke punten hoeven te zijn). Het voorvoegsel maakt vervolgens duidelijk welke beweging er plaatsvind.
Zo ook met het werkwoord zorgen: verzorgen, bezorgen en nu dus ontzorgen.
ont- + bijvoeglijk naamwoord + -en vormt een werkwoord dat de beëindiging van een hoedanigheid aangeeft.
ONT is zoiets als een tegenstelling tot…
Ontzorgen duidt dan eerder op een tegenstelling. I.p.v. voor iemand te zorgen zeg je daarmee in mijn beleving dat NIET te doen.
Benjamin
Ontzorgen is gewoon een vies, klef woord, de allereerste keer dat ik het hoorde in de reclamekreet ‘Achmea ontzorgt’ kreeg ik al direct de rillingen. Bah. Het komt over als iets leegknijpen, een puistje. Of ontwormen. Achmea ontwormt. Ontzorgen heeft iets zalvends en klinkt kinderachtig, bedillerig. “Nou, mevrouw Straatsma, hebben we lekker geslapen? Dan gaan we u nu even ontzorgen.” Dat is het, ontzorgen zeg je tegen mensen die je ziet als een stelletje kleuters: doen jullie maar lekker je leventje, dan doen wij wel even ontzorgen. Ik zeg optiefen met dat woord.
Ik vind het ook een afschuwelijk woord! Ik moet nog even nadenken over waarom het niet mag. Doet me denken aan het Duits, ‘Entsorgung’: van afval ontdoen. Is het niet toevallig een Germanisme?
Mee eens Irene, ontzorgen moet inderdaad iets betekenen van iemand helpen ontdoen van iets wat niet gewenst is, ‘afval’ in de ruimste zin van het woord dus.
Ontzorgen is denk ik niet meer weg te denken uit de Nederlandse taal. Wanneer “ontzorgen” wordt gebruikt dan is het meer in overdrachtelijke zin dan in de letterlijke zin van het woord. Binnen de bedrijfsdiscipline “Marketing” wordt het woord regelmatig gebruikt. Het is dus niet bedoeld in de zin dat je je nergens meer zorgen over hoeft te maken, maar veel meer in de zin dat een andere partij bepaalde zaken van je overneemt. Deze zaken betreffen dan vaak “aan elkaar gerelateerde zaken”. Dus als bijvoorbeeld een bedrijf bepaalde nieuwe machines aanschaft dan wordt er door de leverancier ook gezorgd voor de installatie van deze machines, voor gebruikerstrainingen etc. Een woord wat in betekenis dicht tegen het woord ontzorgen aanligt is het woord “outsourcen”. Met outsourcen worden soms hele bedrijfsonderdelen door een een andere partij verzorgt/overgenomen, denk hierbij aan catering etc. Een bedrijf wordt dan op alle fronten ontzorgd daar waar het eten en drinken (lunch,bedrijfsfeestjes) voor interne en externe klanten betreft.
Ha Rijnder,
Dat kan allemaal zo zijn, maar het blijft een vreselijk woord. Net als outsourcen. Als ik een blokje om moet om het te vermijden, dan doe ik dat. Evengoed bedankt voor je uitgebreide reactie!
Carola
Ontlasten dus. Of is dit nu juist het woord wat men wil vermijden met het gebruik van ‘ontzorgen’?
Fijn! Dan moet ik dus een woord waarvan iedereen de betekenis onmiddelijk begrijpt in ruilen voor een woord dat doet denken aan poep.
“Met outsourcen worden soms hele bedrijfsonderdelen door een een andere partij verzorgt/overgenomen, denk hierbij aan catering etc.”:
En dan VERZORGD met een T schrijven???? Ga Nederlands leren…….
Gewoon een mooi woord: ontzorgt, niets meer aan doen!
Smaken verschillen, blijkbaar …
Eigenlijk wil je zorgen wegnemen bij het onderwerp van discussie, meestal de klant. De nadelen niet in lijn met lui maar eerder met bevestigen dat je zelf niet weet hoe. Wat komt er in de plaats van de zorgen?…. woede, geluk, liefde….
Ik zou verzorgen nou weer eens willen afstoffen. Je wilt iemand verzorgen. Of ze zorgen/problemen hebben of gewoon wat hulp willen. Verzorgen is zo mooi. Ik zeg doen 😉
Zelf geef ik de voorkeur aan het woord ‘ontlasten’. Daar waar veel mensen het gevoel hebben onder druk te staan is iemand die wat van je lasten/zorgen wegneemt altijd welkom. Daarnaast moet het duidelijk zijn wat je doet en wat het voordeel voor de gebruiker van jouw diensten is!
Misschien omdat je op het verkeerde been wordt gezet door het woordje zorg, wat staat voor het ver- zorgen van zieke en oudere mensen met hun gezondheid.
Door de toevoeging van on(t), geeft dat je een vreemd onderbuik gevoel, alsof je niets meer gaat doen met de verzorging van de zieke en oudere mens.
Maar waarom zou het niet allebei kunnen. Er zijn zoveel dingen in het leven, waar ik mij meer zorgen over maak 🙂
Wat een extreme antwoorden allemaal, ik ben overduidelijk op de verkeerde website terechtgekomen. In plaats van inhoudelijk het gesprek aan te gaan, schreeuwt men dat het een schande is, puur gebaseerd op een gevoel en geen onderbouwing. Dat zou is een schande moeten zijn…
Ik zie niemand schreeuwen, anoniempje, wel veel mensen die zoeken naar waarom ze een hekel hebben aan het woord.
Gewoon het woord gebruikten totdat de druktemakertjes een beter woord hebben verzonnen. Jullie zouden elkaar natuurlijk wel kunnen ontzorgen door met passie na te denken over welke handvatten je hebt voor een goede onderbouwing.
Ja, dat is heel Belangrijk :-).
Wij hebben dagelijks discussie over het woord ontzorgen. Ik heb collega’s die worden er aggressief van. Ik ga me overigens niet mengen in de grammaticale discussie van dit woord.
Mijn observering: Het is een woord dat bij de één weerzin opwekt en bij de ander duidelijk aangeeft wat er concreet bedoeld wordt.
Ik werk in de IT sector en daar heb je te maken met diensten zoals Managed Services, Outsourcing etc.
Wij proberen het woord ontzorgen (vanwege de discussie) te vermijden.
Maar wat vragen onze klanten (dagelijks)? “Wij willen ontzorgd worden”.
Vervolgens kan ik mijn collega weer tot rust brengen… 😉
Kortom dit woordt dekt prima de lading maar als verkoper of content schrijver neem je een extra risico bij een groot publiek.. en hoe groot dit is? Kwestie van onderzoeken. En dit laatste is niet mijn tak van sport.
Ja, dat realiseer ik me ook: op sommige momenten en voor sommige mensen dekt het perfect de lading. Net als het woordje ‘aldus’ in de journalistiek. Als tekstschrijver doe je wat je kunt, maar soms dient gemak de mens en hup, daar ziet weer een lelijk woord het levenslicht. Pragmatisme behoedt mij voor slapeloosheid.
Ik was op zoek naar de vervoeging van het schijnbaar niet bestaande woord ‘ontzorgen’ en liep tegen dit draadje aan. Mag ik u allen erop wijzen dat de wereld problemen heeft die veel groter zijn. Er zijn mensen met een Autisme Spectrum Stoornis. Dat is een redelijk nieuwe term voor een redelijk oude pervasieve ontwikkelingsstoornis. Velen van hen hebben een zeer moeilijke jeugd, komen niet mee, worden veel, intensief en lang gepest en hebben hun leven lang problemen en psychologen nodig om om te gaan met wat hen is overkomen. En wat bedenken ze; ASS. Als jullie je met zijn allen zo druk kunnen maken over ‘ontzorgen’ en ‘ontlasting’, wellicht gezamenlijk bedenken hoe dat de wereld uit te krijgen.
Met spoed!!
Dat zou mij en mijn ontlasting erg ontzorgen.
Ontzorgen is verboden!
De term word te pas en te onpas rondgestrooid zonder oog voor wat ze zou moeten betekenen.
Kijk nu net op tv naar een spotje van een webshop met computer apparatuur en een aanbieding van een specifiek scherm met daarbij de tekst “helemaal ontzorgd”.
Als ik als bedrijf een scherm nodig heb en ontzorgd wil worden wil ik er bij wijze van spreken niet zelf eentje uit hoeven kiezen, te researchen of het een degelijk scherm is, deze vervolgens bestellen, uitpakken en na wat gegoogle dit ding aan moeten sluiten.
Dan zou ik een scherm willen inkopen wat iemand anders uitzoekt neerzet en installeert en dat ik betaal voor een functioneel scherm op buro x.
Elke installateur/loodgieter strooit met deze term.
Als mijn installateur mijn installaties inspecteert, zelfstandig onderhoud inplant en zorgt dat ik er nooit omkijken naar heb ontzorgt ie.
Als ik alleen zijn nummer kan bellen als de boel stuk is en hij vervolgens een afspraak gaat maken waarbij ik de deur open moet doen ontzorgd hij alleen het proces van het telefoonnummer van een onderhoudspartij googlen.
Ontzorgen is compleet haar definitie kwijt.