Mag dat? Ja, dat mag! (Schoolmeesterregel 1)

Hij mag dan volgens eigen zeggen ‘denken in arabesken‘, Mart Smeets is de vleesgeworden rechtlijnige schoolmeester. Het onvolprezen tijdschrift Onze Taal interviewde deze zelfbenoemde taalkunstenaar en tekende op: ‘Er worden veel meer fouten gemaakt. ‘Een aantal mensen lopen’, hoor je dan. Néé, het is: ‘Een aantal mensen loopt.’ Het gaat om dat aantal, om de groep.’ Als Mart die fout hoort, zet-ie de tv uit, waarschuwt hij nog.

Ferme taal, Mart! Onze Taal heeft toevallig ook een prettige adviesafdeling op de website waar je antwoord vindt op heikele taalkwesties. Van die vragen die beginnen met ‘Mag je…’ En wat blijkt? Bij een onderwerp met ‘aantal’ erin kan het bijbehorende werkwoord zowel in enkelvoud als in meervoud staan. Vaak is het meervoud zelfs beter, natuurlijker.

Formeel

Onze Taal: ‘Het meervoud bij een aantal past bij de betekenis die het voor veel mensen in de praktijk heeft: ‘enkele, meerdere’. Het geeft dus meer een onbepaald getal aan dan een zeker groepsverband.’ Als je dus zegt: Een aantal mensen liepen verkeerd, is dat hetzelfde als: Enkele mensen liepen verkeerd.

Onze Taal zegt verder: ‘Het enkelvoud is ook juist, al komt het formeler over.’ Inderdaad Mart, maar alléén als de nadruk ligt op de groep als geheel. Een aantal mensen lopen, dat mag. Daar hoef je de tv niet voor uit te zetten. Zeker als we met elkaar spreken, of naar sportcommentaar luisteren, horen we liever geen formele taal. En ook geen arabesken.

Er zijn nog veel meer schoolmeesterregels. We maken er een serie van, hebben we besloten. Schoolmeesterregels komen vaak aan de orde bij schrijftrainingen en workshops die we geven. Ook onze klanten stellen er geregeld vragen over: ‘Je mag toch helemaal niet zus of zo…?’ En meestal is dat dan iets wat iemand op school geleerd heeft. Over welke ’taalregels’ heb jij een vraag of een mening?