Deze blogpost is echt heel erg goed!!!

Kies.

Naar welke film wil je?

Die film was echt heel mooi, en dat was wel een ontzettend aantrekkelijke hoofdrolspeler! Dat einde had ik bovendien echt helemaal never-nooit niet verwacht. 

Of:

Die film was mooi en wat een aantrekkelijke hoofdrolspeler! Dat einde had ik bovendien niet verwacht. 

Voor mijn propedeuse-studenten journalistiek is een van de grootste uitdagingen: van spreektaal lekker leesbare schrijftaal maken. Dat betekent: dicht bij de bron blijven en tegelijkertijd keuzes maken in wat wel of niet geschikt is om te publiceren. Mensen zeggen vaak dat een film heel mooi is, en dat ze echt helemaal nooit verwacht hadden dat ie zo zou eindigen, maar toch is het zelden slim om het exact zo op te schrijven.

Spreektaal wordt schrijftaal door verhaspelingen, herhalingen, terzijdes, eh’tjes, jargon en dialect eruit te halen – tenzij die het beeld van je gesprekspartner verlevendigen. Je mag ook gerust stukken overslaan of dingen bij elkaar zetten die bij elkaar horen, ook al zijn ze chronologisch gezien niet zo aan de orde gekomen. En tenslotte haal je ook (bijna) alle versterkende woordjes eruit als ‘echt’ en ‘heel’ en vulwoordjes als ‘gewoon’ en ‘wel’.

Hoe contra-intuïtief het ook voelt, op schrift komt de ‘kale’ versie harder binnen dan die met het versterkende woord. De levensles die ik mijn studenten probeer bij te brengen:

Als ik het ze vertel, geloven ze me niet. Pas als ze die woordjes eruit slopen, zien ze hun tekst opfleuren, aan kracht winnen, lekkerder worden.

‘Versterken is verzwakken’ geldt ook voor het uitroepteken. Het uitroepteken is door overmatig gebruik gedevalueerd tot niet veel meer dan een versierde punt (ik schreef er al eerder over). Juist omdat het het enige versterkende leesteken is, moet je er allerspaarzaamst mee omgaan.

Ze zeggen weleens dat een goede schrijver geen uitroepteken nodig heeft, maar dat is onzin. In het voorbeeld aan het begin hoort er een. Met mate, incidenteel gebruikt komt-ie aan, doet het uitroepteken waar het voor uitgevonden is: versterken.

Mag je dan nooit iets ‘heel erg’ goed of vervelend vinden? Jawel, als je aan het vergelijken bent met iets anders goeds of vervelends. Als B vervelend-zijn lijkt te hebben uitgevonden, schrijf dan gerust: A is vervelend, B is héél vervelend. Als je maar belooft dat je alle andere versterkende woorden uit je tekst schrapt.

Kortom, is deze blogpost héél erg goed? Of gewoon goed, punt? Jij mag het zeggen.