Hoe ga ik beter schrijven? Drie roestvrijstalen tips

Als we schrijftrainingen geven, vragen we deelnemers altijd wat ze hopen te bereiken. Sneller schrijven, horen we dan. Mensen zitten te zwoegen en te zuchten als ze iets moeten schrijven en het duurt allemaal zo lang.

Helaas is ‘sneller’ niet iets dat we kunnen beloven. Na alle tips en oefeningen weet je weliswaar beter wat je te doen staat, maar daar wordt het schrijfproces niet per se sneller van. Vaak is zelfs het tegendeel waar: alle kennis die je opdoet maakt dat je over veel meer dingen na gaat denken. Je hebt ineens veel meer keuzes.

Wat we je wel beloven is dat je beter gaat schrijven.

Wat is ‘beter’ in zakelijke teksten?

Beter is een rekbaar begrip, dat samenhangt met het doel van je tekst. Is dat informeren, dan is een tekst beter als je lezer beter begrijpt wat je bedoelt, in plaats van dat hij je per kerende mail nog zes vragen stelt. Of dat hij de hele mail uitleest in plaats van halverwege afhaakt. Is je doel een nieuwe inschrijving voor je nieuwsbrief, dan is de tekst die je lezer ertoe brengt om op de link ‘aanmelden’ te klikken beter dan de tekst die de lezer naar de ‘haal-me-hier-weg’-knop doet zoeken.

Dat wil niet zeggen dat je niet een paar algemene dingen kunt zeggen waardoor je beter gaat schrijven. Ik zet ze hier voor je op een rijtje. Ze gelden voor schrijvers van zakelijke teksten net zo goed als voor beginnende romanciers – al richten we ons met het Kiezelblog vooral op de eerste groep.

Beter schrijven? Lees!

1: Beter schrijven? Lees!

Gek genoeg is de eerste tip om beter te schrijven, meer te lezen. Daar hoef je niet al te kieskeurig in te zijn, de krant werkt net zo goed als een roman, een voetbalbiografie net zo goed als een boek over de regenwouden van Costa Rica. Lees en verbreed je woordenschat, verdiep je mensenkennis, verruim je taalvaardigheid.

Lees niet (alleen) als leesconsument, maar als schrijfprofessional. Vraag je bij het lezen af: waarom vind ik deze tekst saai? Hoe komt het dat ik dit artikel ben gaan lezen? Wat in de tekst maakt dat ik dit helemaal uitlees? Die kennis geeft je een voorsprong als je gaat schrijven. Je bent bezig met het effect van wat je schrijft: een van de grootste stappen die je kunt zetten.

Luister naar jezelf!

2. Beter schrijven? Luister!

Lees alles wat je schrijft hardop voor en luister naar je zelf. Het is mijn allerallerbeste tip die helaas het allerallerslechtste wordt opgevolgd. Toch blijf ik ‘m ijzerenheinig geven, want niets werkt zo goed als voorlezen. Je hoort wat niet loopt, je struikelt als je kromme zinnen tegen het lijf loopt, raakt buiten adem als ze te lang zijn. Je herkent de schrijftaalwoorden die je anders nooit uitspreekt.

Herschrijven is de standaard

3. Herschrijf

De op één na minst opgevolgde tip is herschrijven. Een goede tekst is nooit in één keer af. Hoe blij je ook bent dat de klus geklaard is, laat je werk even liggen zodat je voortschrijdend inzicht tot bloei komt. Gooi het eens over een compleet andere boeg, begin eens bij het eind, zoek een andere metafoor. Ben je ooit een document kwijt geraakt waardoor je helemaal opnieuw moest beginnen? Ik durf te wedden dat de nieuwe versie beter was dan de eerste.

Wat heeft van jou een betere schrijver gemaakt? We horen het graag!

De rechtenvrije afbeeldingen bij deze blogpost komen van de Rijksstudio